Veelgestelde vragen – de oppervlaktebehandeling van roestvast staal

Roestvast Staal of RVS is de groepsnaam van een aantal ijzerlegeringen met als voornaamste bestandsdelen ijzer, nikkel, chroom (min. 10,5%) en koolstof (max. 1,2%). Verder zijn ook de elementen molybdeen, titanium, mangaan, stikstof en silicium terug te vinden in veel soorten roestvast staal.

Het aanwezige chroom gaat oxidatie of roestvorming tegen. De hardheid van RVS hangt af van de dosis koolstof, terwijl nikkel een niet-magnetische werking toevoegt aan de legering. De andere metalen die in veel kleinere hoeveelheden voorkomen, hebben een positieve uitwerking op het corroderen en verwerken van staal.

De benaming roestvrij staal is niet juist, de correcte benaming is roestvast of corrosiebestendig staal.

Er zijn vier soorten roestvast staal die op basis van hun structuur bij kamertemperatuur worden onderverdeeld.

• Ferritisch roestvast staal: dit zijn RVS-soorten die chroom als enig hoofdlegeringselement bevatten. Het zijn chroomstalen met een maximum koolstofgehalte van 0,1%. Door dat lage gehalte aan koolstof zijn die chroomstalen niet hardbaar. De ferritische RVS-soorten bevatten 11% tot 17% chroom zonder nikkel en zijn magnetisch. De 17% chroomstalen weerstaan niet aan interkristallijne corrosie bij het lassen. De ferritische RVS-soorten hebben op veel punten eigenschappen, die overeenkomen met ongelegeerd staal. De meest gekende kwaliteit van de ferritische RVS-soorten is de ASTM 430. Die bevat ongeveer 17% chroom. Deze kwaliteit wordt vooral gebruikt voor goedkopere huishoudelijke toepassingen en bekledingen. Ferritisch RVS is redelijk corrosievast.
• Martensitisch roestvast staal: dit zijn RVS-soorten die, net als de ferritische RVS-soorten, chroom als hoofdbestanddeel bevatten. In tegenstelling tot de ferritische RVS-soorten bevatten die chroomstalen een koolstofgehalte tussen de 0,2% en 1,1%. Door zijn hoog gehalte aan koolstof is dat de enige groep RVS waarvan verschillende kwaliteiten kunnen gehard worden. Deze martensitische soorten met 13% tot 17% chroom worden gebruikt voor assen, pompen en messen in RVS die een hogere hardheid vereisen. Er bestaan op dit ogenblik geen RVS-soort met een hogere hardheid dan de martensitische RVS-soorten. Martensitisch RVS is in geharde toestand goed corrosievast.
• Austenitisch roestvast staal: dit is de voornaamste groep van de RVS-soorten. Deze groep bevat als hoofdlegeringselement naast chroom ook nikkel en is niet-magnetisch. Het voordeel van nikkel als legeringselement is dat de corrosiebestendigheid verbeterd. Door het nikkelgehalte zijn de austenitische staalsoorten bovendien beter te bewerken dan de chroomstalen. Het meest klassieke chroomnikkelstaal dat na de eerste wereldoorlog ontworpen werd, is de kwaliteit 18/8 (18% chroom en 8% nikkel), ook wel gekend als de meest klassieke en universele kwaliteit AISI 304. De tweede meest gebruikte kwaliteit is de kwaliteit AISI 316 (18/10/2,5) met 18% chroom, 10% nikkel en 2,5% molybdeen. Deze roestvaste staalsoort heeft als eigenschap een verhoogde putcorrosiebestendigheid tegen verschillende zuren, en doet het ook goed in de nabijheid van de zee (chloriden enz.) Zij vormen de groep van klassieke (goed lasbare) RVS-soorten voor aanwending in chemische installaties, in de voedings-, de papier-, farmaceutische- en de automobielindustrie. De AISI 304 en de AISI 316 vertegenwoordigen ongeveer 65% van de wereldproductie.
• Duplex roestvast staal: deze moeilijk te bewerken soort wordt alleen toegepast voor speciale doeleinden, waar extreem hoge eisen worden gesteld aan de corrosiebestendigheid.

De meest voorkomende roestvast staal typen zijn: RVS-304 (74% ijzer, 18% chroom en 8% nikkel) en RVS-316 (71% ijzer, 18% chroom en 8% nikkel en 3% molybdeen). Beide typen zijn van de austenitische soort.

In de volksmond noemt men RVS ook wel inox of roestvrij staal in plaats van roestvast staal, maar RVS kan wel degelijk roesten, indien het niet correct behandeld wordt. Vandaar de enige correcte benaming RoestVast Staal.

Hoe snel RVS roest, hangt af van het chroomgehalte van de legering of van de bewerkingen die RVS ondergaat. Chroom vormt namelijk een beschermend laagje chroomoxide (de passieve laag genoemd) die het metaal bedekt. Bij beschadigingen kan de chroomoxidelaag zichzelf herstellen bij voldoende zuurstof. Voor het bekomen van deze passieve laag dient het oppervlak behandeld te worden met de specifieke beitsproducten.

Roest »vrij » staal zal wel degelijk roesten. Deze oxidehuid is echter afsluitend, waardoor geen verdere roestvorming zal plaatsvinden. In omstandigheden die hardnekkig genoeg zijn, of bij beschadiging van de beschermende oxide-huid, kan de roestvorming plaatselijk extra snel plaatsvinden. Dit wordt o.a. veroorzaakt door chloriden of andere metalen die zich nestelen in het oppervlak. Dit is ook de reden, waarom bij het bewerken van RVS geen stalen gereedschappen gebruikt mogen worden. Praktischer is echter om na het verwerken, het RVS te behandelen waarbij alle mogelijke verontreinigingen worden verwijderd. Dit is het zogenaamde beitsen, waarbij langs chemische weg alle verontreinigingen worden opgelost en verwijderd.

De eigenschap van RVS om corrosiebestendig of roest vast te zijn, is het gevolg van de zich steeds herstellende chroomoxidelaag.

Deze laag kan echter tijdens de be- of verwerking van RVS een verstoring of een ongunstige samenstelling krijgen, waardoor de herstellende en beschermende functie verhinderd is. Dit kan het gevolg zijn van lassen, warmen, laseren of een andere methode waarbij het materiaal erg verhit wordt.

Dit kan ook door mechanische bewerkingen of door contact met ongeschikte werktuigen, waarbij ijzer- of ijzeroxidedeeltjes of andere oxides en vuil op of in het oppervlak terecht komen.

De beschermende functie van het oppervlak moet hersteld worden. Wij noemen dit de nabehandeling van het RVS-oppervlak.

Er zijn twee nabehandelingsmethoden, die elk specifiek besproken worden in deze FAQ-rubriek:

• De chemische nabehandelingsmethode
• De electro-chemische nabehandelingsmethode

Net als andere metalen kan RVS of inox roesten of oxideren. Het roest- of corrosiegedrag van metalen is afhankelijk van de legeringselementen. Zo zal gewoon ijzer of staal makkelijker roesten dan RVS. Het legerings-element chroom bij RVS remt immers corrosievorming af. Toch zal ook RVS af en toe te kampen hebben met corrosieverschijnselen. De meest voorkomende oorzaken hiervan zijn:

• opgestapeld vuil of condens in spleten en kieren die lokaal invreet
• het gebruik van erg verschillende materialen in combinatie met RVS (bv. gegalvaniseerde bouten), die een Galvano-effect kunnen creëren.
• vervuiling van het oppervlak door ijzerdeeltjes, vliegroest, …
• blijvende beschadigingen na een mechanische behandeling met ongeschikt gereedschap zoals koolstofstalen werktuigen. Schuren en zandstralen met ongeschikte abrassieven. Opslag in stalen containers en rekken. Manipuleren met onbeschermde metalen grijpers of dragers (Heftruckvorken). Verpakken en samenbinden met metalen banden…
• chemische aantasting van het RVS-oppervlak door zouten (bv. chloriden), zuren (bv. zure regen), was- en reinigingsproducten e.a.

Het spreekt voor zich dat deze aandachtspunten meegenomen dienen te worden bij het ontwerp, productie, verpakking, montage en het onderhoud van RVS-constructies of -oppervlakken.

Onder mechanische oppervlaktebehandeling verstaat men bewerkingen waarbij kracht op het oppervlak wordt uitgeoefend. De gekendste vormen van mechanische oppervlaktebehandeling zijn slijpen, borstelen, polijsten, trommelen en stralen. Deze mechanische methodes geven geen 100% garantie op een herstelde chroomoxidelaag, waardoor het oppervlak niet passief is. Het is dan ook aangeraden om na de mechanische bewerking, het oppervlak te beitsen of te behandelen met soft pickle. Een eventuele chemische snelpassivatie met QUICK PASSIV kan hierop volgen.

We onderscheiden 4 werkwijzen om het RVS-oppervlak chemisch of elektrochemisch te behandelen.

Beitsen: de behandeling tot het bekomen van een metaalzuiver oppervlak, vrij van vuil, thermische verkleuringen en oxides, zodat het materiaal een volledige passiviteit en corrosiebestendigheid bekomt.

Soft Pickling: de behandeling tot het bekomen van een perfecte passivatie van roestvast staal, indien er geen las- of thermische verkleuringen aanwezig zijn.

Electropolieren: een voor- of eindbewerking waarbij het metaaloppervlak in een bepaalde vloeistof electrolytisch wordt opgelost en waarbij tegelijk een passief glanzend of hoogglanzend oppervlak ontstaat. Ook electro-polishing genoemd.

Renovatie: het restaureren van bestaande roestvast staal constructies of machines, door het verwijderen van roest, vlekken en oxidatievorming, waardoor een perfecte passivatie kan bekomen worden.

De decoratieve redenen zijn het bekomen van een uniform uitzicht, het bepalen van de gewenste textuur en de glans van het oppervlak, en de gladheid en grijpvriendelijkheid ervan.

Functionele redenen zijn: reiniging, ontruwen en glad maken, corrosiebestendig maken, verminderen van wrijving en slijtage, bepalen van het reflectiegedrag, voorbereiden van de passivatie, …

De einddoelstelling om RVS-oppervlakken chemisch of elektrochemisch te behandelen is het corrosiebestendig en herstellend maken van Roestvast Staal-oppervlakken.

De corrosiebestendigheid van RVS is een eigenschap van het oppervlak en niet van het materiaal als dusdanig. De corrosiebestendigheid wordt teweeggebracht door een goed gesloten, tegen chemicaliën bestand zijnde deklaag van chroomoxide, ook passivatielaag genoemd. De passivatielaag bekleedt het RVS oppervlak volledig en beschermt het tegen corrosie.

De corrosieweerstand van RVS berust in wezen op het chroomaandeel in RVS van ten minste 13%. In verbinding met zuurstof bouwt het chroom op het werkstukoppervlak, een dichte en chemisch bestendige passivatielaag op uit chroomoxide. Deze beschermt het oppervlak tegen corrosie. De passivatielaag bouwt zich in principe terug op na beschadiging, vooropgesteld dat het oppervlak metaalzuiver is en een voldoende hoog chroomgehalte bevat.

Beitsen is de behandeling tot het bekomen van een metaalzuiver oppervlak, vrij van vuil, thermische verkleuringen en oxides, zodat het materiaal een volledige passiviteit en corrosiebestendigheid bekomt.

Eerst en vooral moeten we een onderscheid maken tussen stoffen en preparaten.

• Stoffen zijn chemische elementen en hun verbindingen, zoals zij voorkomen in natuurlijke toestand of bij de productie ontstaan, met inbegrip van alle additieven die nodig zijn voor het behoud van de stabiliteit van het product en alle onzuiverheden ten gevolge van het productieproces, maar met uitzondering van elk oplosmiddel dat kan worden afgescheiden zonder dat de stabiliteit van de stof wordt aangetast of de samenstelling ervan wordt gewijzigd.
• Preparaten zijn mengsels of oplossingen die bestaan uit twee of meer stoffen.

Wanneer wordt een stof of een preparaat nu ingedeeld als giftig? Een stof of een preparaat is giftig als al een geringe hoeveelheid bij inademing of opneming via de mond of via de huid acute of chronische aandoeningen en zelfs de dood kan veroorzaken.

Onze beitsproducten zijn preparaten en verschillende factoren bepalen de gevaren van een preparaat (bv. toxisch, corrosief, irriterend, schadelijk, …) en dus ook de bijhorende vermeldingen op het etiket:

• de aard van de stoffen die aanwezig zijn in het preparaat
• de concentratie van de stoffen

Dit wil dus zeggen dat een preparaat als toxisch ingedeeld zal worden als het stoffen bevat die toxisch zijn en als die stoffen boven een bepaalde concentratiegrens gebruikt worden. Zo kan het gebeuren dat een ingrediënt van een preparaat als toxisch ingedeeld is, maar het preparaat toch als irriterend of corrosief geclassificeerd wordt (afhankelijk van de concentratie).

De conventionele beitsproducten werken met toxische stoffen die door de wet al bij heel lage concentraties in het beitsproduct als giftig beschouwd worden. Daardoor worden conventionele beitsproducten ook geclassificeerd als toxisch en krijgen zij daardoor het gevaarsymbool van het doodshoofd met gekruiste beenderen.

Door gebruik te maken van specifieke, zorgvuldig geselecteerde ingrediënten en de concentratie van de verschillende ingrediënten zo te kiezen, slagen wij er echter in om beitsproducten te produceren met de efficiëntie van de klassieke beitsproducten en die niet geclassificeerd worden als een giftig preparaat. Onze beitsproducten vallen niet onder de wettelijke voorwaarden om geclassificeerd te worden als toxisch, dus mogen wij terecht “NIET TOXISCHE BEITSEN” claimen. Dit wil echter niet zeggen dat het product niet bijtend (corrosief) is of dat het product geen toxische stoffen bevat.

Elektropolijsten of elektrochemisch polijsten is een voor- of eindbewerking waarbij het metaaloppervlak in een bepaalde vloeistof elektrolytisch wordt opgelost, en waarbij tegelijk een passief glanzend of hoogglanzend oppervlak ontstaat.

Soft Pickling is de behandeling tot het bekomen van een perfecte passivatie van Roestvast Staal (RVS), indien er geen las- of thermische verkleuringen aanwezig zijn.

Renovatie is het chemisch hernieuwen van bestaande Roestvast Staal constructies of machines, door het verwijderen van roest, vlekken en oxidatievorming, waardoor een perfecte passivatie wordt bekomen.

Door diverse bewerkingen aan roestvast staal, kan de passieve chroomoxidelaag aan de buitenzijde van het RVS-oppervlak beschadigd geraken, waardoor de corrosiebestendigheid van RVS tijdelijk of blijvend wordt aangetast. Deze passivatielaag dient om deze reden dus hersteld te worden, hetzij door blootstelling aan (zuivere) lucht, hetzij door een chemische snelpassivatie. Een goed uitgevoerde passivatiebehandeling na een beits- of renovatiebehandeling, maakt het oppervlak opnieuw passief en herstelt de corrosiebestendigheid van RVS.

Indien je na het parelstralen zeer zeker bent dat het oppervlak zeer zuiver is, dus metaal en oxiden vrij, kan je het aan de lucht laten passiveren. De ervaring leert ons echter dat tijdens en na het parelstralen er toch contaminatie is. Daarom raden wij een behandeling met RINOX en daarna met QUICK PASSIV aan.

RINOX zal het oppervlak volledig vrij maken van vuil, oxides enz…. Het oppervlak is dan zeer actief. Onmiddellijk na het spoelen kan je het (natte) oppervlak innevelen met QUICK PASSIV. Dit product zorgt ervoor dat de chroomoxidelaag ogenblikkelijk aangemaakt wordt.

Deze producten zullen het gestraalde uitzicht en de kleur beïnvloeden.

Eens er zich roest of corrosie op RVS bevindt, is een beitsbehandeling of renovatiebehandeling, gevolgd door een passivatie, de methode om de roest te verwijderen en RVS terug zijn oorspronkelijke corrosiebestendigheid te bezorgen.

Na een manuele electrolytische behandeling van RVS, is het belangrijk het werkstuk grondig na te spoelen met liefst demi-water. Wanneer dit niet goed of tijdig gebeurt, kunnen zich na enige tijd witte tot groenbruine vlekken vormen op het oppervlak. Werkstukken met moeilijk te spoelen plaatsen (bv. spleten, kieren, hoeken, …) worden bij voorkeur na het spoelen beneveld met NEUTRACID LIQUID, dit om alle zuren te neutraliseren.

Indien reeds vlekken aanwezig zijn, is een nieuwe behandeling met SOKALO aangeraden, alsook een naspoeling met liefst demi-water om de vlekken te verwijderen. Indien er nog steeds vlekken zichtbaar blijven, kan enkel een mechanische reiniging met  het onderhoudsproduct BIONET soelaas brengen.

Roestvlekken op een geparelstraald oppervlak kan makkelijk behandeld worden met het renovatieproduct RINOX (innevelen van grote oppervlaktes of werkstukken of borstelen voor kleine oppervlakken of lokale toepassingen).

Corrosie is een van het oppervlakte uitgaande, ongewenste aantasting van een materiaal door het omringende milieu. De milieu’s of omstandigheden die bij roestvast staal tot corrosie kunnen leiden zijn: gassen bij een hoge temperatuur, gesmolten zouten en metalen, chloriden en vochtige milieu’s.

De aantasting door corrosie kan algeheel zijn of sterk lokaal. De algemene of gelijkmatige corrosie zoals die voorkomt bij laaggelegeerde stalen noemen we roesten. Door de reactie met zuurstof wordt het hele oppervlak bedekt met een bruine laag. Dit komt bij roestvast staal zelden voor. Vaker komt de lokale corrosie voor. Dit is ook in die zin gevaarlijker omdat dit moeilijker waarneembaar is.

Dit zijn de meest voorkomende lokale corrosievormen:

• Interkristallijne corrosie: deze corrosievorm wordt ook wel lasbederf genoemd. Dit ontstaat als er door onjuist lassen rondom de las een te laag chroomgehalte in het materiaal overblijft. Zo ontstaat er een verzwakking in de passieve laag waardoor het materiaal vatbaarder wordt voor corrosie.
• Putvormige corrosie: ook wel pitting genoemd. Deze vorm van aantasting van het materiaal ontstaat als de beschermende chroomoxide oppervlakte beschadigd is, waardoor er zich putjes in het RVS-oppervlak vormen. Als bijvoorbeeld roestvast staal AISI 304 in contact komt met chloorhoudend water, van bijvoorbeeld drinkwater of zwembadwater, dan zal het chloor plaatselijk de beschermende laag chroomoxide Er ontstaat dan het begin van een ondiep putje, waar zich weer meer chloorionen verzamelen, waardoor de aantasting bij voorkeur op die plaats verder zet en het putje dieper wordt. Uiteindelijk ziet het materiaal er grotendeels gaaf uit, maar met een aantal putjes over het oppervlak. Typisch aan putcorrosie zijn de gaatjes juist naast de lasnaad.
• Spleetcorrosie: deze corrosievorm lijkt veel op de vorige. Spleetcorrosie ontstaat in een nauwe spleet waar het corrosie veroorzakende medium wel kan binnendringen maar de zuurstof niet. De beschermende oxidehuid wordt vervolgens afgebroken en de corrosie kan verder zijn gang gaan.
• Spanningscorrosie: deze corrosievorm resulteert in een merkelijk verlies van mechanische sterkte met weinig verlies van materiaal. In principe is het een mengsel van put- en spleetcorrosie, maar dan onder trekspanning.
• Galvanische corrosie: als twee metalen met een verschillende potentiaal met elkaar in contact komen, reageren deze zodanig dat het minst edele gaat oxideren. Door het potentiaalverschil tussen deze ontstaat, als deze niet elektrisch van elkaar geïsoleerd zijn, een elektronenstroom. Hoe meer potentiaalverschil, hoe groter deze stroom en dus ook hoe sneller de corrosie. Bijv. bevestiging van RVS met verzinkt staal zal ervoor zorgen dat het verzinkt staal aangetast zal worden.
• Microbiologische corrosie: deze corrosie treedt op bij aanwezigheid van algen, bacteriën, schimmels,… Ze komt meestal voor op plaatsen met stilstaand water en bij contact met de grond. Microbiologische corrosie is geen corrosievorm op zich, maar induceert andere vormen van corrosie (meestal spleet- of putcorrosie).

Roestvaste staalsoorten zijn zeer gevoelig voor chloor. Stadswater, zwembadwater, javel (NaOCl), zoutzuur (HCl) en ijzertrichloride (Fe₂Cl₃) zijn zeer agressief op roestvast staal. Als bijvoorbeeld roestvast staal DIN ….. (AISI 304) in contact komt met chloorhoudend water, van bijvoorbeeld drinkwater of zwembadwater, dan zal het chloor plaatselijk de beschermende laag chroomoxide aantasten.

Chlorideionen kunnen de beschermende chroomoxidelaag van roestvast staal aantasten. Hierdoor kan uniforme corrosie of lokale corrosie, zoals putcorrosie en spanningscorrosie, ontstaan. Lokale corrosie is niet enkel afhankelijk van de samenstelling van het staal en de chloorconcentratie, maar eveneens van de oppervlaktetoestand, de zuiverheid van het oppervlak en restspanningen.

Chloor als ontsmettingsstof in de voedingsindustrie, is de hoofdoorzaak van snelle corrosie. Periodieke reiniging met roest- en corrosie-oplossende en licht passiverende producten, zoals SOKALO, kunnen hier soelaas bieden.

RVS mag niet bewerkt worden met stalen gereedschap. Niet alleen is de kans heel groot dat stalen gereedschap de passieve chroomoxidelaag zal aantasten (bij het gebruik van een staalborstel bv.), eveneens bestaat de kans dat materievreemd ijzer (van het stalen gereedschap afkomstig) op het RVS terecht komt en zo corrosie in de hand werkt.  Beiden leiden tot een verzwakte corrosiebestendigheid van het RVS.

RVS of inox is milieuvriendelijker en duurzamer dan andere metalen en materialen:

• nieuwe RVS-stukken of -constructies bestaat tot voor 80% uit recyclage van RVS-schroot
• RVS-schroot wordt, mede omwille van de kostprijs, voor 100% gerecupereerd
• een coating is niet nodig, aangezien RVS door de aanwezigheid van chroom zelf een metaaleigen, passieve laag aanmaakt. Zo ontstaat geen extra milieubelasting door het coaten.
• door de hoge corrosiebestendigheid heeft RVS een langere levensduur en hogere duurzaamheid dan andere metalen

Door dit uitzonderlijk hoge recuperatievermogen, geen coatings en een langere levensduur mag RVS beschouwd worden als één van de meest milieuvriendelijke constructiemetalen.

Het verschil tussen deze twee meest voorkomende soorten RVS 304 en 316 zit in de samenstelling van het roestvaste staal, meer bepaald in het aandeel molybdeen in de RVS. Sofel ontwikkelde de chemische MOLYTEST om in een paar ogenblikken RVS 304 van RVS 316 te kunnen onderscheiden.

Klassieke RVS-soorten als 304 en 316 hebben problemen met het zout water. Er bestaan echter hoger gelegeerde staalsoorten die wel beter geschikt zijn voor toepassingen met zout water of zeewater, zoals DIN. 1.4593 met 20% chroom, 25% nikkel en 4.5% molybdeen.

De splash-zone in een zeeklimaat is één van de meest agressieve zones voor corrosie. Zo zal RVS,  dat veelvuldig ondergedompeld wordt tijdens vloed of bevochtigd wordt door opspattend zeewater of door zeewaternevel, sterk onderhevig zijn aan corrosie. Het zout van het zeewater droogt telkens op wat leidt tot lokale verhoogde zoutconcentraties, die oorzaak zijn van (put-)corrosie.

De magnetische eigenschap van RVS wordt bepaald door de kristalstructuur, dus door de samenstelling van het soort RVS.

Roestvaste staalsoorten met tussen 6 en 26% nikkel (de 300-reeks uit de AISI) zijn austenitisch en daarom niet-magnetisch in geleverde toestand. Ze zijn uitstekend vervormbaar (plooien, dieptrekken, strekken) en ook schokbestendig doorheen het temperatuursbereik van heel koude tot heel warme temperaturen. Nikkel zorgt er voor dat het staal in zijn austenitische toestand blijft tijdens het afkoelen. De overige elementen verhogen de corrosieweerstand en verwerkbaarheid van het staal. Bij sterke koudvervorming verandert de kristalstructuur echter, waardoor wel magnetische eigenschappen optreden bij austenitische RVS.

Martensitische, ferritische en duplex roestvaste staalsoorten zijn daarentegen magnetisch.

Wanneer twee of meer verschillende metalen met elkaar in contact komen in aanwezigheid van een geleidende vloeistof (i.e. elektrolyt), ontstaat galvanische corrosie of een galvano-effect. Door elektrische geleiding zal het minst edele metaal zich ‘opofferen’ en deels oplossen. Hierdoor zal corrosie ontstaan bij het minst edele metaal. Raadpleeg de spanningsreeks van de metalen om de edelgraad van metalen na te gaan.

Ja, aangezien de combinatie van aluminium met RVS, in aanwezigheid van een geleidende vloeistof (i.e. elektrolyt), leidt tot een galvanische corrosie of een galvano-effect.

Er zijn diverse methodes en een breed gamma aan toestellen om de « glans »-graad van een RVS-oppervlak te meten. Er bestaat echter geen eenduidige definitie van wat glans is… Zo bestaan methodes om contrastverlies te bepalen, toestellen die kunnen meten onder verschillende hoeken, toestellen die het “orange-peel”- effect bekijken,… Afhankelijk van de exacte toepassing moet dus eerst duidelijk omschreven worden wat ‘glans’ is.

De neutralisatievarianten NEUTRACID PB/SW en NEUTRACID LIQUID zijn in principe geschikt voor alle zuren, dus ook voor zwavelzuur of salpeterzuur.

Een beitsbad is een enkelwandig (in geval van inkuiping) of dubbelwandig zuurbestendig bad, om stukken of (kleinere) constructies in RVS volledig in onder te dompelen. Deze zuurbestendige baden zijn uit kunststof vervaardigd, bij voorkeur polyethyleen (PE) of polypropyleen (PP).

De levensduur van badbeitsproducten in een beitsbad is afhankelijk van de frequentie van gebruik, het aantal aanwezige lassen, het soort RVS, … Om een constante beitswerking te garanderen is een regelmatige analyse van het badbeitsproduct noodzakelijk. Deze monsters worden door ons laboratorium geanalyseerd en u ontvangt hiervan een analyserapport met vermelding van de concentratie aan beitszuren en de concentratie aan opgeloste legeringselementen (ijzer). In dit analyserapport wordt tevens een advies gegeven over de conditie van het bad, noodzaak tot tussentijds aansterken, mate van verzadiging en eventuele noodzaak tot vervanging. Een stelregel is dat badbeits bij een dagelijks gebruik van 8 tot 12u, meer dan één jaar werkzaam blijft.

Er bestaan meerdere gespecialiseerde firma’s die afgewerkte badbeitsproducten komen verwijderen uit beitsbaden

Binnen de dompelbaden onderscheiden we twee soorten: de beitsbaden en de spoelbaden.

De beitsbaden worden, afhankelijk van de exacte toepassing, gevuld met:

• niet-toxische dompelbeits (INOX & METAL PICKLE)
• soft dompelbeits (RINOX)
• renovatiebeits (RINOX)
• elektropolijst beits (EPB 2000)

Spoelbaden worden gevuld met (liefst) gedemineraliseerd water, eventueel aangevuld met het neutralisatieproduct voor spoelbaden/spoelwater, nl. NEUTRACID PB/SW

De witte strepen op bv. een dampkap zijn vermoedelijk afkomstig van achtergebleven zeep uit het product. Voldoende spoelen met liefst gedemineraliseerd water kan een oplossing brengen. Normaal leidingwater bevat immers zeer dikwijls veel kalk. Op RVS-oppervlakken zal dit onmiddellijk te zien zijn als een witte, streperige afzetting. Dit probleem doet zich ook voor bij reinigen met normale detergenten, allesreinigers, … Dit kan dikwijls opgelost worden door te reinigen en te spoelen met SOKALO. Deze zure reiniger zal de kalk en oxiden omzetten, waardoor het met het water kan verwijderd worden.

Na reiniging is het aangewezen om af te werken met SOCLINOX.

NOx of stikstofoxiden ontstaan door de chemische reactie van salpeterzuur met metalen (i.e. roestvast staal). Bij deze reactie kan het nitraation gereduceerd worden tot een stikstofoxide. Stikstofoxiden bestaan uit een mengsel van gassen samengesteld uit de verbinding van stikstof (N) en zuurstof (O). De meest bekende en ook toxicologisch belangrijkste zijn stikstofoxide (NO) en stikstofdioxide (NO2). NO en NO2 zijn onbrandbaar en kleurloos tot lichtbruin bij kamertemperatuur. NO heeft een scherpe, zoete geur, NO2 heeft een sterke harsgeur.

Dankzij de bijzondere samenstelling én het toevoegen van additieven aan de beitsproducten van Sofel worden deze NOx-verbindingen door reductie terug omgezet naar het onschadelijke stikstofgas (N2).

AISI staat voor ‘American Iron and Steel Institute‘. het is de Amerikaanse normalisatiestandaard die ook in Europa gebruikt wordt in de RVS-industrie. Echter wordt in Europa bij voorkeur de DIN-norm gebruikt, afgeleid van de ‘Deutsches Institut für Normung’.

Er bestaan tientallen soorten RVS met telkens een andere samenstelling, elk geschikt voor een ander toepassingsveld. De meest bekende zijn de 300- en 400-reeksen.

In de regel is gedemineraliseerd (of kortweg demi-) water het meest geschikt. Om praktische en financiële redenen wordt hier echter vaak van afgeweken: men vindt water transporteren een zonde van tijd en geld, een eigen installatie om water te demineraliseren kost teveel geld, …. Probleem is dat bij gebruik van ‘verkeerd’ water het resultaat van het beitsen, soft picklen, renoveren, … aanleiding kan geven tot versnelde corrosie.

Belangrijk bij de waterkeuze is rekening te houden met de ppm chloriden (= parts per million). Hoe meer chloriden het water bevat, hoe minder het geschikt is om mee na te spoelen.  Zo bevat gedemineraliseerd water ca. 3 mg chloriden op 1L(3ppm). Gedestilleerd water wordt verkregen door meerdere destillaties en is nog zuiverder dan demiwater, maar door het productieproces ook een stuk duurder. Voor leidingwater is de chloridenwaarde sowieso hoger: zo geeft de VMW (Vlaamse Maatschappij voor Watervoorziening) voor hun leidingwater waardes op per regio. Die variëren van 30ppm tot maximaal 250ppm. Aangenomen wordt dat, om zorgvuldig te kunnen naspoelen,  de chloriden niet hoger mogen zijn dan 50ppm.

Demiwater blijkt dan ook het meest geschikte water om na te spoelen. Eventueel kan leidingwater aangelengd worden met demi water, tot de chloriden onder de 50ppm zakken. Bv. voor de regio Waregem geeft de VMW chloridenwaarden van gemiddeld 40ppm en 81ppm. Daar er twee aanvoerpunten zijn. Eén deel demiwater mag dus aangelengd worden met één deel leidingwater, om zodoende de ppm-waardes onder de 50 te brengen. De chloridenwaarden van leidingwater kunnen variëren door o.m. de omgevingstemperatuur en de locatie van aanvoer, wat maakt dat aanlengen een proces van ‘meten, opvolgen en aanpassen’.

Naast chloriden, bepalen ook de aanwezige mineralen, metalen (o.a. Fe), … of water geschikt is om mee na te spoelen.